ತುಂಟು ತಮಾಷಿ ರಾತ್ರಿಗಳ ಜಾದೂಗಾರ

ಮಗಳು ಚಂದ್ರಗ್ರಹಣದ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು. ನೋಡಿದ ಅಮ್ಮ ಕೇಳಿದಳು. ಇದೇನು ಇಷ್ಟು ಹತತ್ರ ಬರೆದ್ ಬಿಟ್ಟಿದೀಯಲ್ಲ.ಚೂರು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಬರಿ.

ಮಗಳು ನಗುತ್ತ ಉತ್ತರಿಸಿದಳು. ಅಮ್ಮಾ ನಿನ್ನ ಲಿಟರರಿ ಮೂನಿನ ಹಾಗಲ್ಲ ಇದು. ನಂಗೆ ಈ ಪುಟದ ಅರ್ಧ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಣದ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಿ, ಅದರ ಕುರಿತು ಬರೆಯಬೇಕು. ನಿಜವಾಗ್ಲೂ ಚಂದ್ರ ಭೂಮಿಯಿಂದ 3.84.000 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದಾನೆ.. ಅಂ... ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಚಿತ್ರದ್ಲಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರ ಹೆಚ್ಚೂಕಮ್ಮಿ ಭೂಮಿಯದೇ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದೀನಿ. ಆದರೆ ಅದು ಭೂಮಿಗಿಂತ 80 ಪಟ್ಟು ಚಿಕ್ಕದು. ನನಗ್ಗೊತ್ತು ನಿನಗೆ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರ ಕಂಡ ಕೂಡಲೆ ಮನಸ್ಸು ಹಗುರಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಭಾರವಾಗುತ್ತದೆ ಆ ಕ್ಷಣದ ನಿನ್ನ ಮೂಡಿನ ಮೇಲೆ. ಆದರೆ ಚಂದ್ರನಿಗೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ ಗೊತ್ತಾ ನಿನಗೆ. ನಾವು ಯಾರೇ ನೋಡಲಿ, ನೋಡದೆ ಇರಲಿ, ಚಂದ್ರಕ್ಕೆ ಆ ಯೋಚನೆಯಿಲ್ಲ. ಅದು ಭೂಮಿಯನ್ನ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವ ಉಪಗ್ರಹ ಮಾತ್ರ. ನೋ ಲೈಫ್. ನೋಡೋಣ ಈ ಚಂದ್ರಯಾನದಿಂದ ಏನೇನು ಹೊಸ ವಿಷಯ ಸಿಗುತ್ತೋ...!

ಉಫ್ ಅಂತ ಉಸಿರೆಳೆದ ಅಮ್ಮ ಶುರುಮಾಡಿದಳು. ನೋಡೇ ಮಗು ನೀನ್ ಹೇಳಿದ್ದೆಲ್ಲಾ ನಿಜಾನೇ. ಆ ಚಂದ್ರ ತನ್ನ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅದೇ ಆರ್ಬಿಟ್ಟಲ್ಲಿ ಐದೂಮುಕ್ಕಾಲ್ ಡಿಗ್ರೀ ವಾರೆಯಾಗಿ ನಮ್ ಭೂಮೀನ ಅಂದಾಜು 28ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿಬರೋ ನಿರ್ಜೀವ ಉಪಗ್ರಹ ಅನ್ನುವುದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಸತ್ಯಾಂಶ ಹೌದು. ಆದ್ರೆ ಹಾಗಂತ ನಮ್ ಲಿಟರರಿ ಮೂನ್ ಏನೂ ಕಡಿಮೆಯಿಲ್ಲ ಆಯ್ತಾ. ನಮ್ಮ ಪುರಾಣ ಕಥೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಇತ್ತೀಚೆನ ಕವಿಕಥೆಗಾರರಿಗೂ ಚಂದ್ರ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ಸಂಗಾತಿ. ಚಂದ್ರನಲ್ಲಿ ಬರಿದೆ ನಿರ್ವಾತ ಅದೇ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಇರುವುದು ಹೌದು. ಆದರೆ ಅದೇ ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ನಮ್ಮಮನೋರಥ ನಮಗೆ ಎಷ್ಟು ಬೇಕೋ ಅಷ್ಟೇ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಲ್ಲೇ.

ಬರೀ ಕುಳಿಗಳು, ಧೂಳು, ಕಲ್ಲು, ಮಣ್ಣು ತುಂಬಿದ ಚಂದ್ರನ ಸಾವಿರ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನ ಯಾವುದೇ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸ್ಯಾಟಲೈಟು ತೆಕ್ಕೊಟ್ಟಿರಬಹುದು. ಭೂಮಿಗೆ ಒಂದೇ ಚಂದ್ರ, ಗುರುಗ್ರಹಕ್ಕೆ 95 ಚಂದ್ರ ಇದಾರೆ ಅಂತ ಕಂಡು ಹಿಡ್ದಿದೀವಿ ಅಲ್ವಾ. ಆದರೆ ರಾತ್ರೆಯಾಕಾಶದ ಕಡುಗತ್ತಲಲ್ಲಿ ಮೋಡಮರೆಯಿಂದ ಹಗೂರಕೆ ಹೊರಬರುವ ಚಂದ್ರನ್ನ ನೋಡಿದ ಕೂಡಲೆ ನಿನಗೆ ಆ ನಿರ್ಜೀವ ಚಿತ್ರಗಳ ಯೋಚನೆ ಬರುತ್ತಾ.. ಗುರುಗ್ರಹದ 95 ಅಥವಾ ಶನಿಗ್ರಹದ 145 ಚಂದ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಲ್ಲ ಅಲ್ವಾ.. ನಮ್ಮ ಚಂದಿರ ನಮಗೆ ಉದ್ದೀಪಿಸುವ ಮಾರ್ದವ ಭಾವನೆಗಳೇ ಬೇರೆ. ಖುಷಿಯಾದರೆ... ಹಾಲ್ಬೆಳದಿಂಗಳು ಚೆಲ್ಲುವ ಬೆಳ್ಳಿ ಚಂದಿರ ಬೇಜಾರಾಗಿದ್ದರೆ ಶಬನಮ್ ಭೀ ರೋಯೇ ಆಗಿರುವ ಚಂದಿರ... ಅಲ್ವಾ..ನಿನ್ನ ಆನಿಮೇ ಸೀರಿಯಲ್ಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಭೂತಚಂದಿರಗಳ ಕಥೆಯೇನು, ಹಾರರ್ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಅದೇನೋ ವ್ಯಾಂಪೈರ್ ಡೈರೀ, ಟ್ವೈಲೈಟು..ಅದರಲ್ಲೆಲ್ಲ ಹೆದರಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ರಕ್ತಪಿಪಾಸು ಚಂದಿರ ಯಾರು....ಅಮ್ಮನ ಮಾತುಗಳನ್ನು ತುಂಡರಿಸಿ

ಓ...ಓಓಓ.. ಸರಿ ಸರಿ.. ಅಮ್ಮಾ ನಾನು ನನ್ನ ಹೋಮ್ ವರ್ಕು ಮುಗಿಸುವೆ...ನೀನು ನಿನ್ನ ಚಂದಿರನನ್ನು ಬರೆಯುವ ಟೇಬಲ್ಲಿನ ಮೇಲೆ ಕೂರಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿಸಿಕೋ..ಅಂತ ಸುಮ್ಮನಾಗಿಸಿದಳು ಮಗಳು.

ಚಂದಿರನನ್ನು ನಾನು ಓದುವ ಟೇಬಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆತಂದೆ. ಜಗತ್ತಿನೆಲ್ಲೆಡೆಯ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಚಂದಿರನ ಬೆಳಕು ನನ್ನ ಟೇಬಲ್ಲಿಗೆ ಹರಿದವು. ಅದರಲ್ಲಿ ಕೆಲಕಿರಣಗಳು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ...

ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ನಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಚಂದಿರನೆಂದರೆ ಬೆರಗು, ನಿಗೂಢತೆ, ಚೆಲುವು, ಪ್ರಣಯಕ್ಕೂ ವಿರಹಕ್ಕೂ ಸಮಾನವಾಗಿ ಸಲ್ಲುವ ಜೊತೆಗಾರ/ತಿ, ಸಾವಲ್ಲಿ ಮಂಕಾದ ಕಿರಣಗಳನ್ನ ಸೂಸುತ್ತ ನೇವರಿಸುವ ಸಾಂತ್ವನ, ಇನ್ನೂ ಕೆಲಕಡೆ ನವಿರುಹಾಸ್ಯಕ್ಕೆ ಚೆಲ್ಲಿದ ಬೆಳದಿಂಗಳು, ಕುಡುಕರ ದಾರಿದೀಪ, ತತ್ವಜ್ಙಾನಿಗಳ ನಂದಾದೀಪ, ಹುಚ್ಚುಮನಸ್ಸನ್ನು ಕೆದರಿಸುವ ಉದ್ದೀಪನ, ಭೂತಪಿಶಾಚಗಳ ಉತ್ತೇಜಕ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳ ವಾಹಕ, ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಥಟ್ಟನೆ ಹಿಡಿದಿಡುವ ಅವರ ರಚ್ಚೆಗಳನ್ನು ಪಟಕ್ಕನೆ ಬದಲಿಸಬಲ್ಲ ಸೂತ್ರ.. ಹೀಗೆಲ್ಲ ಹಲಬಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಗೆಬಗೆಯಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಲವಾರು ಪ್ರತಿಮೆಗಳಿವೆ. ಮಜವೆಂದರೆ ಓದುವಾಗ ಚಂದಿರನ ಕುರಿತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶಗಳ್ಯಾವುದೂ ಗೊತ್ತಿದ್ದರೂ ನೆನಪಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಚಂದಿರ ಸಜೀವವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಭಾವಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತಾನೆ. ಜಗತ್ತು ಕಂಡ ಶ್ರೇಷ್ಠ ನಾಟಕಕಾರ, ಕವಿ ಶೇಕ್ಸ್ಪಿಯರನ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಯಾ ಕೃತಿಗಳ ಭಾವಸೇಚನಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಚಂದಿರ ಬಂದೇ ಬರುವನು. ಒಮ್ಮೆ ದೇವತೆಗಳ ತೂಗುಕುರ್ಚಿಯಾದರೆ, ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಯಕ್ಷಿಣಿಯರ ನಿಗೂಢತೆಯನ್ನ ಚೂರು ಚೂರೇ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಹಾಯಿಸುವ ಬೆಳಕಿನ ಸೇತುವೆ. ಒಮ್ಮೆ ಸಮಾಜದ ಕೊಳಕುಕಸರುಗಳಿಗೆ ಬಿರಿಬೆಳಕನ್ನು ಬೀರುವ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯೇ, ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ಪಿಸುಮಾತಿನ ರಾತ್ರಿಯ ಮೃದುಹೊದಿಕೆಯಾದ ಬೆಳದಿಂಗುಳು. ಒಮ್ಮೆ ಏಕಾಂತ ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಒಬ್ಬನೇ ಕೇಳುಗನಾದರೆ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ತುಂಟುತಮಾಷಿಯ ರಾತ್ರಿಗಳ ಜಾದೂಗಾರ. ಪ್ರಣಯ, ಹುಚ್ಚು, ನಿಗೂಢತೆ, ಮನುಷ್ಯ ಮನಸ್ಸಿನ ಅತಿರೇಕ, ಚಾರಿತ್ರ್ಯದ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಎರಡು ತುದಿ ಇವುಗಳನ್ನ ನಿರೂಪಿಸಲು ಶೇಕ್ಸ್ಪಿಯರ್ ಚಂದಿರನನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬಳಸಿದ್ದಾನೆ.

ನನ್ನ ಟೇಬಲ್ಲಿನ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ನಡುವಸಂತದ ರಾತ್ರಿಯ ಕನಸಿನ ಚಾಪೆ ಬಿಡಿಸುತ್ತಾ ಶೇಕ್ಸ್ಪಿಯರ್ ಗುನುಗುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.

Four days will quickly steep themselves in night; Four nights will quickly dream away the time: And then the moon – like to a silver bow New-bent in heaven – shall behold the night Of our solemnities.

(ನಾಕಾರು ದಿನ ರಾತ್ರಿಗಳು ಪಟಪಟನೆ ಸಾಗುವವು ಕನಸಿನಂತೆ..ದೇವಲೋಕದ ಬೆಳ್ಳಿಚಂದಿರ ಬಾಗಿಬರುವನು ನಮ್ಮ ಮಿಲನದ ಕ್ಷಣಗಳ ಕಾಯಲಂತೆ...)

ಆಹಾ..ಎಂದು ಉಧ್ಗರಿಸುವ ಮುಂಚೆಯೇ ಆ ಕನಸಿನ ಚಾಪೆಯನ್ನು ಮಡಚುತ್ತಾ ಪಿ.ಬಿ.ಶೆಲ್ಲಿ ಉಸುರಿದ.

Wandering companionless Among the stars that have a different birth,— And ever changing, like a joyless eye That finds no object worth its constancy?

(ಚೇತನ ತುಂಬಬಲ್ಲವರಾರಿಲ್ಲದೆ ಸಂತಸರಹಿತ ನೋಟವದು ಎಲ್ಲೂ ನಿಲ್ಲದೆ ಅತ್ತಿತ್ತ ಓಡುವಂತೆ ಮಿನುಗುತಾರೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಮಂಕಾಗಿ ಚಣಚಣಕೂ ಬದಲಾಗುವ ಜತೆರಹಿತ ಚಂದಿರ)

ಅವ ಮಡಚಿಟ್ಟ ಚಾಪೆಯನ್ನು ಬದಿಗೆ ಸರಿಸುತ್ತ ವರ್ಡ್ಸವರ್ಥ್ ಲೂಸಿಕವಿತೆಯೊಂದನ್ನು ಪುಟ್ಟಬಟ್ಟಲಲ್ಲಿ ಕೈಗಿಟ್ಟ..down behind the cottage roof / At once the planet dropped

ಪ್ರೇಯಸಿಯ ಹಂಬಲದ ಪಯಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರೇಮಿಯ ಜತೆಗೆ ದಾರಿಯಿಡೀ ಹತ್ತಿಳಿಯುತ್ತ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದವ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಮನೆಯಿಂಚಿನ ಆಗಸದಿಂದ ಜಾರಿಬಿದ್ದು ಅಸ್ತಮಿಸುತ್ತಾನೆ, ಲೂಸಿಯ ಸಾವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವಂತೆ! ಆ ನೋವಿನ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಿದ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಚುಚ್ಚುತ ಬಂದಳು ಎಮಿಲಿ..

I watched the Moon around the House..

And next—I met her on a Cloud— Myself too far below To follow her superior Road— Or its advantage—Blue—

(ಜಗುಲಿಯಲಿ ನಿಂತೇ ನಾ ನೋಡಿದೆನವಳ ಚಂದಿರಳ..ಮಂತ್ರಮುಗ್ಧಳಾಗಿ ಹೊರಟೆ ಹಿಂದೆ ಅವಳ...ಅವಳೋ ನನ್ನೊಲವ ಅರಿವಿರದ ತನದೇ ಪಯಣದ ಗುರಿ ಸಾಧಿಸುವ ನಿರ್ಮೋಹಿ ಚೆಲುವೆ. ಮರ್ತ್ಯಳೆನ್ನ ಬಯಕೆ,ಛಲ ಹೊಂದದೇ ಹೋಯಿತು ದಿವದ ಸುಂದರಿಯ ಪಥಕೆ..)

ಈ ವಾಸ್ತವದ ಲೇಪನದ ಮಂಕು ಬಡಿದು ಕೂತ ನನ್ನನು ಮೆಲುವಾಗಿ ಸಂತೈಸಲು ಬಂದನು ಉಮರ.

Ah, Moon of my Delight who know'st no wane, The Moon of Heav'n is rising once again: How oft hereafter rising shall she look Through this same Garden after me - in vain!

(ಸ್ವರ್ಗದ ಚಂದಿರ ಬೆಳೆವುದು ಕ್ಷಯಿಪುದು ದಿನದಿನವೂ ಬದುಕಿನ ಬನದಿ. ಆದರೇನಂತೆ ಆಹ್.. ನನ್ನ ಸ್ವಾನಂದದ ಚಂದಿರ ಇನ್ನೆಂದೂ ಕ್ಷೀಣಿಸದ ಹಾಗೆ ಬೆಳಗಿದೆ..)

ಉಮರನ ಒಸಗೆಯಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಾಧಾನವಾಗುವಾಗಲೇ...ರಮಿಸುತ ಬಂದರು ರಫಿ ಮತ್ತು ಲತಾ. ಕೈಫ್ ಭೂಪಾಲಿಯವರ ಕವಿತೆಯ ಉಲಿಯುತ್ತಾ

ಚಲೋ ದಿಲ್ ದಾರ್ ಚಲೋ ಚಾಂದ್ ಕೇ ಪಾರ್ ಚಲೊ..

ನಾನೆದ್ದು ಹೊರಟೆ..ಹಮೇ ತಯ್ಯಾರ್ ಚಲೋ ಅಂತ.

*****************************************************
20 August 2023 : ಭಾನುವಾರ ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಲವಲವಿಕೆಗೆ ಬರೆದ ಲೇಖನ : ಚಂದ್ರಯಾನ್ 3 ರ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಹೊತ್ತಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಲೇಖನ.